Gemeenteraad wil duidelijke prestatieafspraken over functioneren AZC Oisterwijk
14 oktober 2019
De meerderheid van de Oisterwijkse raad wil duidelijke prestatieafspraken bij voortzetting van het AZC in Oisterwijk. Dit om de veiligheid en leefomstandigheden van zowel AZC bewoners als lokale bevolking te waarborgen. In het voorgenomen contract tot verlenging van het AZC in Oisterwijk zijn wel inspannings- maar geen prestatieverplichtingen opgenomen, zo blijkt uit onderzoek door onze redactie en bevraging van politici en gemeente. Zowel PGB, VVD als AB vinden de afspraken in het contract te beperkt.
Door Iris de Groot & Joris van der Pijll / PIT Onderzoek
Uit bestudering van de conceptovereenkomst, opgesteld door het college (burgemeester en wethouders), blijkt dat veel afspraken zijn gericht op de verbeterde kwaliteit van leefomstandigheden, zowel op als buiten het AZC complex. Er is veel aandacht voor begeleiding, scholing, recreatie en zorg. Ook komt het terugbrengen van overlast uitgebreid aan de orde en komt de communicatie met omwonenden en de samenleving aan bod. Dit wordt niet gebaseerd op afkomst of leeftijd, maar wel op gedrag van de individuele AZC bewoner.
Beperking
Een beperking in de opvang van asielzoekers op het AZC in Oisterwijk geeft het Centraal Orgaan Asielzoekers (COA) zelf aan: ‘De relatief kleine groep die zorgt voor gevoelens van onveiligheid bij medewerkers en andere bewoners hoort niet in onze opvang thuis. Daarvoor zijn inzet, expertise en bevoegdheden nodig op het gebied van handhaving en toezicht en in een andere setting dan de COA-setting.’ Een standpunt dat ook te lezen is in documenten die eerder dit jaar door PIT Onderzoek zijn opgevraagd middels een WOB verzoek. Het COA werkt aan de opvang in een andere setting, samen met de Dienst Justitiële Inrichtingen. Uit zowel de conceptovereenkomst, als de discussiebijeenkomst afgelopen donderdag, blijkt dat nog niet bekend is hoe en wanneer dit gerealiseerd kan worden. Bekend is dat de overlast door een relatief kleine groep, en niet alleen door minderjarigen of ‘veiligelanders’ veroorzaakt wordt. De aard en mate van overlast kan tussentijds veranderen, waarmee selectie op leeftijd of afkomst niet of nauwelijks nut heeft.
Waarborgen
Een voor de politici belangrijke voorwaarde bij voortzetting van het AZC, betreft een tussentijdse evaluatie; niet zoals nu na bijvoorbeeld tien jaar, maar jaarlijks en met de mogelijkheid om het AZC alsnog te sluiten. Een dergelijke afspraak is opgenomen. De gemeente kan, als het COA in ernstige mate toerekenbaar tekortschiet in de nakoming van haar verplichtingen, na een waarschuwing de bijeenkomst beëindigen. Een van die verplichtingen betreft de aanpak van overlast gevende asielzoekers: ‘Het COA spant zich in om overlast gevende asielzoekers op een speciale opvanglocatie te plaatsen, voor zover hierin opvangplekken beschikbaar zijn.’
Inspanning of prestatie?
De vraag bij deze inspanningsverplichting is of deze voldoende waarborging biedt. Vincent van den Dungen (VVD) riep afgelopen donderdag op hier naar te kijken, om juist de handhaving op veiligheid in de overeenkomst te borgen met een prestatieverplichting. Van Beers (AB) geeft aan dat ze samen met andere partijen kijkt naar betere opzegbepalingen. Van den Bersselaar (PGB) verwacht dat het met deze bewoording ‘heel lastig is om hard te maken dat iemand zich niet heeft ingezet.’ Hij denkt eerder aan twee opeenvolgende negatieve evaluaties, waarbij ook inwoners betrokken moeten worden. Volgens burgemeester Hans Jansen komen de resultaten na de inspanning. Volgens hem zijn de resultaten van de inspanningen van afgelopen periode op dit moment zichtbaar.
Registratie
Eerder dit jaar bleek uit informatie van PIT Onderzoek, dat een volledige registratie van incidenten buiten het AZC, waar AZC bewoners bij betrokken zijn, niet voor handen is. De politieregistratie maakt dit onderscheid op dit moment niet, of niet volledig. Uit een dergelijke registratie zou de toename en afname van overlast kunnen blijken. In de nieuwe afspraken staat deze registratie niet vermeld. ‘Dit moet gebeuren door de politie en altijd inzichtelijk zijn voor het college, raad en inwoners,’ aldus raadslid Inge van Beers (AB), en ook Roel van den Bersselaar (PGB) is van mening dat die registratie er moet komen: ‘Binnen onze gemeente zou de burgemeester die verantwoordelijkheid moeten hebben.’
Op 24 oktober zal de gemeenteraad een besluit nemen over de voorwaarden tot verlenging van het Oisterwijkse AZC.